Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, bu yıl üçlü, hatta dörtlü virüs enfeksiyonları nedeniyle çocuklarda daha şiddetli bulgularla kendini gösteren teneffüs yolu enfeksiyonlarının görüldüğünü söyledi. Dağlı, “Okullar maalesef salgın cenneti üzere oldu” dedi.
Bu yıl bilhassa pandemi devrinde doğan çocuklar başta olmak üzere çocukların virüs enfeksiyonlarından çok daha şiddetli etkilendiğini kaydeden Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Sıhhate Evet Derneği Lideri Prof. Dr. Elif Dağlı, Türkiye’de şu anda halk ortasında domuz gribi olarak bilinen İnfluenza A’nın çok yaygın görüldüğünü, bunun yanı sıra bronşiolit ismi verilen teneffüs yolu enfeksiyonuna yol açan virüse çok sık rastlandığını, Aralık ayında da covid’in yükselişe geçmesinin beklendiğini, hasebiyle üçlü viral enfeksiyonların kapıda olduğunu söyledi.
İnfluenza A’nın ülkemizde birinci görüldüğü 2009 yılındakinden çok daha yaygın seyrettiğine de dikkat çeken Prof. Dr. Dağlı, şunları söyledi:
“ABD’de hastane yatakları büsbütün dolmuş durumda. Çocuk yatakları da bunların yüzde 30’unu oluşturuyor ki bu oran şimdiye kadar görülmemiş yükseklikte. Nedenine bakıldığı vakit da şu görülüyor, Kovid orada tekrar yükselmeye başladı. Ayrıyeten RSV dediğimiz küçük bebeklerde bronşiolit yapan virüs de çok arttı.
Bunun üzerine İnfluenza A da eklenmiş durumda. 3 değişik mikrobun tıpkı anda artıyor olması, ‘Triplemi’ dediğimiz üçlü salgını düşündürüyor. ABD şu anda bundan çok korkuyor. Bizde de olabilir mi?
Covid şimdi çok yayılmadı lakin Aralıkta yükseleceği istikametinde varsayımlar var. İnfluenza A ve RSV şu anda çok yaygın. Bilhassa çocuk hastalarımızda ikisinden biri çıkıyor, bazen ikisi bir ortada çıkıyor; hatta geçenlerde bir hastamda 4, birinde 3 virüs bir ortada gördük. Çocuk hastaneye yatışları bu nedenle artıyor.”
VİRÜSLERİN İŞ PAYDAŞLIĞI TEHLİKEYİ KATLADI
RSV’nin İnfluenza A ile “işbirliğine” girerek daha şiddetli akciğer enfeksiyonlarına yol açma kabiliyeti kazandığına da dikkat çeken Prof. Dr. Dağlı, şöyle konuştu:
“RSV olağanda bronşiolit yapar. Astım atağına benzeyen hırıltılarla giden, ateş ve halsizlik bulguları veren bir tablodur. Öbür taraftan İnfluenza A da ülkemizde şu anda salgın durumunda. Günde en az birkaç olay görüyoruz. İnfluenza A’nın, RSV ile ‘iş muahedesi yaptığını’ bilim insanları bir araştırma ile bunu gösterdiler. İnfluenza A, RSV’nin üst kılıfını kullanarak hücre içine daha rahat giriyor.
Bağışıklık sistemi İnfluenza’yı tanıdığı için içeri almıyor ancak virüs, RSV’yi kullanarak bunu başarıyor. Üstelik influenza olağanda yalnızca üst teneffüs yollarına yerleşebilirken, bu sayede akciğerin çok ücra köşelerine girebilen RSV’nin bu özelliğini kullanarak daha aşağılara inebiliyor ve zatürre yapabilme kapasitesine erişiyor.
İnfluenza A’nın RSV ile tıpkı hastada bulunmasına bu yıl birinci kere şahit oluyoruz. Türkiye’de de birçok hastamızda bunu buluyoruz. Bilim insanlarının en büyük tasası, şayet bu birliktelik devam ederse, bu virüs farklı bir virüs haline gelmeye başlayabilir; üçüncü bir virüs ortaya çıkabilir ve bu da eskisinden daha tehlikeli hale gelip daha uzun müddetli devam edebilecek salgınlara sebep olabilir.”
Bu durumun şu an denetim altına alınmazsa kış geldiğinde çok daha sorunlu günlerin doğabileceğine değinen Prof. Dr. Dağlı, “Biz korkuyoruz ki şayet bunu şu anda denetim altına almazsak, bizde de ikili üçlü salgınlar ortaya çıkabilir. Şimdi covid çok yaygın değil, inşallah olmaz ancak olursa da bunlar birleşebilir.”
“BU YIL BİRİNCİ OLARAK PANDEMİ DEVRİNİN BEBEKLERİ ETKİLENDİ”
Prof. Dr. Dağlı, bu yıl virüs enfeksiyonlarından birinci evvel 3-4 yaş kümesi çocukların fazlaca etkilendiğini, bunun da nedeninin bebeklikleri pandemi periyoduna denk gelen bu yaş kümesi çocukların, izole büyüdükleri için bağışıklık sistemlerinin gereğince direnç geliştirmemesi olduğunu söyleyerek “Özellikle küçük çocuklarda 3-4 yaş altı kümede daha sık görüyoruz enfeksiyonları. Zira bu çocuklar pandemi sırasında meskende büyüdüler, bu mikropları daha evvelden bedenleri tanımadı. Mikroplar birinci evvel bu yuva çocuklarını yakaladı şimdilerde de grip aşısı olmamış daha büyük yaş çocuklara geldi sıra. Pandemi sırasında kapandık, pandemide açıldık, o sene apansızın öbür mikroplar ortaya çıkmaya başladı; ne olacak derken bu yıl onun da üstüne çıktık daha şiddetlendi enfeksiyonlar. Bu bu türlü devam edemez, zira hiçbir sistem baş edemez bu yükle. Önlemek zorundayız, tedavi etmekle bitmiyor çünkü” diye konuştu.
“OKULLAR SALGIN CENNETİ ÜZERE OLDU”
“Okullar maalesef salgın cenneti üzere oldu. Hasta çocuğunuzu okula göndermeyin, nedeni ne olursa olsun halsizliği, burun akıntısı varsa, düşük ateşli bile olsa yollamayın. Sonra başka çocuklar hasta oluyor, gerisinden öğretmenler, derken bir kısır döngüye giriyor süreç” diyen Prof. Dr. Dağlı, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kendi hastalarımdan biliyorum ki kimileri çok ağır geçiriyor ve biz de hastaneye yatış veriyoruz. Çocuk yatakları ile ilgili bu durum çok beklenmeyen bir şey. Olağanda erişkin yatakları dolu olur. Kovid’de de çok az çocuk hastaneye yattı. Artık olaylar bilakis dönmeye başladı bu salgında. Buna ilaç yetişmiyor. Geçenlerde bir hastamda İnfluenza tespit ettik, ilaç bulamadık. Piyasada ilaç kalmamış. Elimizi yıkamadan yüzümüze dokunmamamız gerekiyor, değdiğimiz taban üzerinden mikropları ağız ve burun yoluyla bedene sokuyoruz. Kalabalık toplantılara muhakkak girmemek bu aylarda çok değerli. Yakın temasta bulunmamak gerekiyor. Maskeyi keşke çıkarmasaydık diyorum, zira maske bizi yalnızca Kovid’den değil, öbür mikroplardan da koruyordu. Bir öteki konu daha var, maalesef grip aşısını gereğince olmadık. Risk grubundakiler dışında isteyen aileler çocuklarına da grip aşısı yaptırabilirdi.” (DHA)